آلودگی و مدیریت پسماند از مسائل مهم زیست محیطی در ایران است. ایران در چند دهه گذشته صنعتی شدن و شهرنشینی سریع را تجربه کرده است که منجر به افزایش آلودگی و تولید زباله شده است. این امر اثرات منفی بر سلامت جمعیت، کیفیت محیط زیست و در دسترس بودن منابع طبیعی داشته است.
مدیریت آلودگی و پسماند در مناطق شهری و روستایی
یکی از مهمترین منابع آلودگی در ایران آلودگی هوا است. این امر به ویژه در مناطق شهری رایج است، جایی که سطوح بالای ترافیک، فعالیتهای صنعتی و تولید برق در سطوح بالای آلودگی هوا نقش دارند. سازمان جهانی بهداشت (WHO) تهران را پنجمین شهر آلوده جهان معرفی کرده است. این آلودگی طیفی از اثرات منفی بر سلامت عمومی از جمله مشکلات تنفسی، بیماری های قلبی عروقی و سرطان دارد.
آلودگی آب نیز یکی از مسائل مهم در ایران است. فعالیت های صنعتی، کشاورزی و شهرنشینی منجر به انتشار آلاینده ها در بدنه های آبی از جمله رودخانه ها، دریاچه ها و منابع آب زیرزمینی شده است. این آلودگی طیفی از اثرات منفی بر سلامت عمومی از جمله بیماری های منتقله از آب و آلودگی منابع غذایی دارد.
یکی دیگر از چالش های این حوزه مدیریت پسماند است. ایران سالانه 53 میلیون تن زباله تولید می کند که بیشتر آن به درستی مدیریت نمی شود. این امر منجر به انتشار آلاینده هایی از جمله شیرابه و گازهای گلخانه ای در محیط می شود. همچنین منجر به از دست رفتن منابع ارزشمندی می شود که می توانند بازیافت یا استفاده مجدد شوند. به عنوان مثال، زباله های پلاستیکی یک معضل مهم در ایران است و تخمین زده می شود که سالانه 12 میلیون تن زباله پلاستیکی تولید می شود.